Algemeene Genees- Natuur- en Huishoudkundige Jaarboeken (1785-1788)

Titelbeschrijving
Algemeene Genees- Natuur- en Huishoud-kundige Jaarboeken, of Verzameling Van de nieuwste Verhandelingen en Waarnemingen der eerste Geleerden in Europa, en Uittreksels uit de Werken en Gedenkschriften der beste Buitenlandsche Akademiën en Genootschappen. Benevens Nieuwe Uitvindingen, Ontdekkingen en Verbeteringen Betreklyk tot verscheidene Kunsten en Wetenschappen; Eenige merkwaardige Byzonderheden der Natuur; Byzondere Berichten; Bekendmaakingen van Geleerde Maatschappyen en Naamlyst van Nieuwe Boeken, Tot de Genees- Natuur- en Huishoudkunde, Natuurlyke Historie, Landbouw, Nutte Kunsten, e.z.v. behoorende. Alles ten nutte der Nederlanderen uitgegeeven, door een Genootschap van Genees- en Natuurkundigen. Eersten deels eerste stuk [enz.]. Met ophelderende Plaaten.
Titelvarianten van de banden:
Algemeene Genees-, Natuur- en Huishoudkundige Jaarboeken.
Nieuwe Uitvindingen.

Periodiciteit
Het blad verscheen iedere 2 maanden en werd per half jaar gebundeld. Er zijn 6 halfjaarlijkse delen verschenen, elk bestaande uit 2 banden (‘stukken’).
Het voorbericht is gedateerd januari 1785. Het laatste verschijningsjaar was 1788, aangezien deel 6 een ingezonden brief bevat van de Haagse chirurgijn Willem Leurs, gedateerd januari 1788. Waarom het blad ophield te bestaan, is onduidelijk. Het lijkt erop dat de aanvoer van kopij stagneerde omdat de tweede stukken der delen steeds kleiner werden.

Bibliografische beschrijving
In octavo. Ieder deel bestaat uit twee banden (‘stukken’).

Het eerste stuk bestaat uit Nieuwe Waarneemingen en Mededeelingen en heeft in het titelblok de titel: Algemeene Genees-, Natuur- en Huishoudkundige Jaarboeken.Het tweede stuk bevat de rubrieken Nieuwe Uitvindingen, Ontdekkingen, Prijsvragen en Naamlijsten der nieuw uitgekomen boeken enz. en heeft in het titelblok: Nieuwe Uitvindingen.
Deze rubrieken kwamen ook voor in de tweemaandelijkse afleveringen, waar ze een eigen paginering hadden. Ze werden ten behoeve van de samenstelling van een deel dusdanig herordend dat alle rubrieken bij elkaar kwamen en de paginanummers op elkaar aansloten. De rubrieken zijn daardoor afzonderlijk doorlopend gepagineerd.

Boekhistorische gegevens
Het impressum op de titelpagina luidt: ‘Te Dordrecht en Amsterdam, By A. Blussé en zoon, en W. Holtrop’.
Prijs per aflevering: 12 stuivers.

Medewerkers
Blijkens de titelpagina werd het blad geschreven door ‘een genootschap van genees- en natuurkundigen’. Wie de hoofdredactie in handen had, is onbekend. In ieder geval niet de Leidse plaatsvervangend stadsgeneesheer Jacob Voegen van Engelen (1755/1756-ca 1804), die na een conflict met de uitgever de voorloper van het blad, de Geneeskundige Jaarboeken (1778-1782), vaarwel had gezegd. Samen met zijn ‘medehelper’ Jan David Pasteur (1753-1804), rechtsgeleerde en gedreven natuurvorser, was hij overgestapt naar het Genees- Natuur- en Huishoud-Kundig Kabinet (1779-1791).

Inhoud
Volgens het voorbericht is gekozen voor ‘Algemeene’ in de titel omdat de redactie streefde naar een verscheidenheid van actuele onderwerpen. Men beperkte zich zeker niet tot geneeskundige onderwerpen, zoals blijkt uit de berichten in deel 6 over de luchtreizen van de Franse ballonvaarder Jean-Pierre Blanchard, die ook in de Republiek demonstraties gaf. De geneeskundige waarnemingen zijn zelfs in de minderheid.

Relatie tot andere periodieken
Voortzetting van de Genees- Natuur- en Huishoudkundige Jaarboeken (1778-1782) en de Nieuwe Genees- Natuur- en Huishoudkundige Jaarboeken (1782-1784).
Concurrent was het Genees- Natuur- en Huishoud-Kundig Kabinet (1779-1791), dat tot 1782 door Jacob Voegen van Engelen werd geredigeerd.

Exemplaren
¶ Utrecht, Universiteitsbibliotheek: O oct 321-326
¶ Amsterdam, Universiteitsbibliotheek: UBM Y 3164 (deel 1-6)

Literatuur
¶ C.C. Delprat, De geschiedenis der Nederlandsche geneeskundige tijdschriften van 1680-1857 (Amsterdam 1927), p. 78-81.

Rietje van Vliet