Brugsche Gazette van Staatkunde en Koophandel (1798)

Titelbeschrijving
Brugsche Gazette van Staatkunde en Koophandel.

Periodiciteit
Het blad verscheen vanaf begin april tot medio augustus 1798 driemaal per decade, ongeveer om de drie dagen. De laatste bewaard gebleven aflevering dateert van 10 augustus 1798. Aan de Brugsche Gazette van Staatkunde en Koophandel kwam wellicht een einde door een verbod. Viaene (1962) oppert ook als mogelijke oorzaak de concurrentiestrijd met de Brugsche Gazette (1795-1817) van Joseph Bogaert.
In het titelblok wordt de Franse republikeinse tijdrekening gevoerd:

Mids de Uuytvoerende Magt, door haer Besluyt van den 14 terminal, 6de jaer, verbooden heeft de oude Tyd-rekening, zal deze Gazette uytgegeeven worden den derden, sesden en negensten van ieder Decade, ’s naer-middags ten 2 ueren.

Bibliografische beschrijving
Het titelblok van nr. 1 luidt:

vryheyd. (no 1.) gelykheyd
BRUGSCHE GAZETTE
van Staetkunde en Koophandel
Tridi 3 Floréal (Bloem-maend), 6de jaer der fransche Republyke

Het blad verscheen in groot kwartoformaat (30 x 24cm), 4 pagina’s groot, tweekoloms opmaak. Het formaat oogt aanzienlijk voornamer dan de Brugsche Gazette van Bogaert, die in klein kwartoformaat verscheen.

Boekhistorische gegevens
Het blad verscheen aanvankelijk bij Joseph De Busscher en zijn zoon Guillaume De Busscher (1774-1852), die als drukker-courantier gevestigd waren in de Predikherenstraat te Brugge. Toen Guillaume De Busscher in 1798 – de Brugsche Gazette van Staatkunde en Koophandel was al een tijdje op de markt – trouwde met rijke koopmansdochter Thérèse Marlier, raakte hij in nog betere doen dan zijn vader ooit was. Deze legde zich voortaan toe op de boek- en kunsthandel, terwijl Guillaume zich concentreerde op de drukkerij en de krant. Zijn naam moet daarna als enige in de colofon hebben gestaan.
Prijs per 6 maanden: 6 livres. Dit was duurder dan de Brugsche Gazette van Bogaert.

Inhoud
Viaene (1962) merkt op basis van het prospectus voor de krant op dat deze Brugsche Gazette van De Busscher anders dan de concurrent ‘iets meer dan bericht en advertentie brengen: het zou ook trachten een objectieve politieke wegwijzer te zijn’.

Relatie tot andere periodieken
Het nieuwsblad van De Busscher concurreerde sterk met de Brugsche Gazette (1795-1914) van Joseph Bogaert maar moest het er al snel tegen afleggen. Eerder was ook al de Nieuwe Brugsche Gazette van Van Eeck in de concurrentiestrijd ten onder gegaan; die had het uitgehouden van begin augustus tot eind oktober 1797.
Guillaume De Busscher beschouwde zijn Journal de la Lys (1804-1810) als een voortzetting van de Brugsche Gazette van Staatkunde en Koophandel. In 1811, toen de Franse overheid nog slechts één nieuwsblad per departement toestond, werd het Franstalige nieuwsblad van De Busscher samengevoegd met de Brugsche Gazette van Bogaert. Het resultaat was het tweetalige Journal du Département de la Lys (1811-1814): een coproductie van de twee concurrenten van weleer.

Exemplaren
Het enige bekende exemplaar van een volledige (?) set was in het bezit van Antoon Viaene (†1979), toen hij zijn hieronder vermelde artikel schreef.

Literatuur
¶ A. Van den Abeele, ‘Drukker-uitgever Joseph Bogaert (1752-1820) of de standvastige taalijveraar’, in: Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis 16 (1985) 1-2, p. 42
¶ A. Viaene, ‘De drukkersfamilie De Busschere, Brugge en Gent 1770-1852’, in: Biekorf 1962, p. 33-40 (incl. tekst prospectus en citaat over het wel en wee van de journalist uit de aflevering van 21 juni 1798)
¶ R. Van Eenoo. De Pers te Brugge: 1792-1914(Leuven 1961).

Rietje van Vliet