Generaale Correspondentie (1795)

Titelbeschrijving
Generaale Correspondentie, der Gezamentlyke societeiten van Bataafs-Braband.

Periodiciteit
De eerste aflevering van de Generaale Correspondentie verscheen op 7 juli 1795. Er zijn minimaal tien afleveringen verschenen. In nr. 10 wordt vooruitgeblikt op ‘een Extra of volgende Courant’.

Bibliografische beschrijving
Het motto, vermeld boven het titelblok, luidt: ‘Vryheid, Gelykheid, Broederschap, of de Dood’. In het titelblok staat onder de titel ‘Uitgegeeven te Brutus-Bosch, den 7. July [enz.], Eerste Jaar der Brabands-Bataafsche Vryheid’. Het titelvignet is een met sierrand omlijste vierhoek, waarin de woorden ‘Eindelyk uit d’Onderdrukking’.
Nr. 1 bevat 8 pagina’s in groot kwarto, de overige afleveringen bevatten slechts 4 pagina’s. De tekst is in twee kolommen opgemaakt.

Boekhistorische beschrijving
Het impressum op de achterzijde luidt: ‘By J.B. van Gulpen, Drukker van de Vaderlandsche Societeit te Brutus-Bosch’.
De Bossche courantier Jan Baptist van Gulpen, die sinds de jaren tachtig als overtuigd patriot te boek stond, was de vaste drukker en uitgever van de Vaderlandsche Societeit Eyndelijk uit d’Onderdrukking. Op 5 juli 1795 had deze Bossche ultrarepublikeinse club aan de municipaliteit voorgesteld de stad voortaan Brutusbosch te noemen.

Inhoud
Het blad is van belang voor de geschiedenis van Noord-Brabant, in het bijzonder van Bataafs-Brabant dat zich in juni-juli 1795 onder leiding van de Tilburgse patriot Pieter Vreede inzette voor zelfbestuur en zitting in de Staten-Generaal. Een commissie van Gedeputeerden, provisioneel representerende het volk van Bataafsch Brabant onderhandelde in juli 1795 met de Staten-Generaal over de al dan niet soevereine status van het gewest. Hoewel het gezag voorbehouden bleef aan de Staten-Generaal, kwam de administratie en daarmee het bestuur in handen van de representanten.
Gedeputeerden van vaderlandse sociëteiten uit Stad en Meierij van ’s-Hertogenbosch bogen zich over deze kwestie. In de Generaale Correspondentie zijn brieven afgedrukt, missiven en notulen, of extracten hieruit. Diverse toespraken van Pieter Vreede zijn erin opgenomen. Uit deze stukken valt te lezen hoe de gekozen representanten zich organiseerden tot een bestuurscollege.
In nr. 3 staat een oproep ‘Aan de braave Bouwlieden van de Meyerye’ waarin de lezer wordt opgeroepen teksten toe te zenden : ‘Zend ons dan maar alles ’t geen Gylieden denkt dat noodig is, hoe dat uwe Municipaliteit en de Clanten van Drosten en Secretarissen handelen’. Verder bevat het blad ook enkele dichtstukjes.

Exemplaren
STCN 333986849
¶ Rotterdam, Universiteitsbibliotheek: RLK K 1570 (nrs. 1, 3, 5, 7, 10).

Literatuur
¶ J. Sanders, Y. Bos-Rops, A.P. van Vliet (red.), Noord-Brabant in de Bataafs-Franse tijd, 1794-1813: een institutionele handleiding (Hilversum 2005)
¶ Ch.C.V. Verreyt, ‘De stadsdrukkers van ’s-Hertogenbosch, II’, in: Taxandria 1908, p. 83-92, 90-91.

Rietje van Vliet