Gezangen voor de Gereformeerde Kerk (1796-1797)

Titelbeschrijving
Gezangen voor de Gereformeerde kerk van Nederland, door Johannes Wilhelmus Bussingh, V.D.M. Eerste [Tweede] deel.

Periodiciteit
Wekelijks blad, verzameld in twee delen met elk 25 afleveringen.
Volgens zijn ‘Toewijding’ had predikant Bussingh besloten, nadat hij uit zijn ambt ontzet was, van nut te blijven voor zijn gemeente door ‘de weeklijksche uitgave dezer Gezangen’ (en eveneens door de uitgave van zijn Vertogen). Dit ondanks het geringe financiële voordeel dat dit weekblad hem bracht. Nadat hem gebleken was dat men hiervan ‘een geschikt Boekdeeltje’ wenste, heeft hij hieraan voldaan omdat zulks ‘met het XXVe No. van dezelve gevoeglijk geschieden kan’. ‘Met het volgende XXVIe No. zal het IIe Deel een aanvang nemen, en ik zal […] weekelijksch met de uitgave deze Gezangen voortgaen’.
Het ‘Aen den lezer’ van deel 2 is gedateerd 21 november 1797 en deelt mee dat het met genoegen gelezen weekblad nu toch te weinig lezers krijgt. De maker houdt er dus mee op. Hij wil in de toekomst desondanks meer van dergelijke gezangen maken, omdat bij besluit van de synode dergelijke gezangen wenselijk zijn ‘bij den openbaeren Godsdienst’.

Bibliografische beschrijving
In octavo.
Het eerste deel heeft VI + 194 (25 afleveringen van 8 à 12 pagina’s; nr. 1 heeft echter 4 pagina’s) + IV (= ‘Lijst der gezangen’) bladzijden. Het voorwerk bevat titelpagina, de mededeling ‘Uitgegeven naar kerken-orde’, en een ‘Toewijding aen de gereformeerde gemeente Gouda’, gedateerd Rotterdam 3 november 1796.
Deel 2 heeft VI (titelpagina en ‘Aen den lezer’) + 194 pagina’s (25 afleveringen van 8 pagina’s. Op p. 192-194 een ‘Lijst der gezangen’).
Het titelblok heeft steeds ‘Gezangen van Ds J.W. Bussingh’, gevolgd door de nummeraanduiding (als: ‘No. II’).

Boekhistorische gegevens
Titelpagina’s: ‘Te Rotterdam, bij J. Hofhout en zoon 1796 [1797]’. Vanaf nr. 2 vindt men soms een colofon; luidend: ‘Deze Gezangen worden weeklijks, voor 2 stuivers, uitgegeven’.
De prijs van deel 1 was volgens Saakes’ Naamlijst van november 1796 ƒ 2:10 (p. 301). Even duur was deel 2 volgens Saakes in februari 1798 (p. 422).

Medewerkers
De auteur, Johannes Wilhelmus BUSSINGH (1761-1828), was sinds 1793 gereformeerd predikant te Gouda. Wegens zijn orangistische politieke houding werd hij bij de revolutie in 1795 uit zijn ambt ontzet en uit de stad verbannen. Hij mocht terugkeren in 1802.

Inhoud
Deze gezangen, waarbij steeds een zangwijze is opgegeven, volgen voor een groot deel de loop van het kerkelijk jaar; zodat men bijvoorbeeld rond de paasdatum een gedicht kan vinden ‘De uitgang van Jezus naer den Olijfberg’. Voor een ander deel betreft het algemeen-religieus geïnspireerde poezie; zoals morgen- en avondliederen. Een deel van de teksten is naar het Duits van schrijvers als H.J. Tode, Lavater, J.C. Eberwein, Gellert.

Exemplaren
¶ Amsterdam, Universiteitsbibliotheek: OTM Muz. 218.

André Hanou