Godsdienstig Magazyn voor Predikanten (1797)

Titelbeschrijving
Godsdienstig Magazyn voor Predikanten, Catechizeermeesters en allen, die Oprecht de Waarheid zoeken; of Korte Voorstellen over de Waarheden en Plichten van den Natuurlyken en Geöpenbaarden Godsdienst, met Aanwyzing der voornaamste Hoog- en Nederduitsche Schriften over ieder verhandeld Onderwerp. Door Willem Goede, Christen-Leraar te Rotterdam. Eerste stukje.

Periodiciteit
Van dit blad is niet meer dan een eerste aflevering (‘stukje’) bekend. Dat wordt opgegeven in Saakes’ Naamlijst maart 1797, p. 333. De auteur, die zijn ‘Aan den leezer’ dagtekent februari 1797, had de bedoeling ten minste 4 stukjes te geven en daarbij ook registers.
In dit eerste stukje zijn 16 (!) afleveringen opgenomen van een eerder verschenen blad van Goede: Zondagsblad voor Godsdienst en Christendom (1796).

Bibliografische beschrijving
Uitgave in octavo.
Het voorwerk bevat VIII (titelpagina, ‘Aan den lezer’), en 140 doorgepagineerde bladzijden tekst. De tekst bestaat uit 10 afleveringen van het hierboven genoemde Zondagsblad, waarvan de lengte wisselt.

Boekhistorische gegevens
Uitgever is C. van den Dries, boekverkoper in Rotterdam. De prijs was ƒ 1:4.

Medewerkers
Willem GOEDE (1764-1839) ging over van het orthodox lutheranisme naar de remonstranten. Hij was een groot voorstander van verdraagzaamheid, en pleitbezorger van een natuurlijke moraal.

Inhoud
In zijn ‘Aan den lezer’ behandelt Goede het doel van zijn Magazyn. Hij wilde een ruimer opzet dan de beperkte van zijn voorgaande weekblad, het Zondagsblad.

Naar de tegenwoordige inrichting zal het geheel Werk bestaan in vier Stukjes, zullende, terwyl in dit eerste Stukje de natuurlyke Godsdienst wordt verhandeld, het tweede de Geschiedenis der Openbaaring van het O. en N. verbond, het derde den Inhoud van Jezus Godsdienst, en het vierde de voornaamste Lotgevallen der Christelyke Kerk bevatten.

De achtergrond van dit alles is dat het Magazyn blijkbaar een soort handboek moest gaan worden:

Waar het geheel beloop van dit Magazyn betreft, volge ik veeläl, en in eenige Schetzen heb ik dit zelfs van zeer naby gedaan, het voortreffelyke Catechetisch Handboek van […] J.W. Schmid [hoogleeraar te Jena, kenner van Kant – AH] […] Van daar, dat men in dit Stukje den natuurlijken Godsdienst geheel in den smaak van KANT vindt afgehandeld.

Dus wordt niet eerst het bestaan van God behandeld, maar wel de beschouwing van de natuur van de mens (waaruit een zedekundig bewijs voor het bestaan van God voortvloeit).

Exemplaren
¶ Utrecht, Universiteitsbibliotheek: Br. 172-5
Full text

Literatuur
¶ Simon Vuyk, ‘Willem Goede’, in: Simon Vuyk, De verdraagzame gemeente van vrije christenen. Remonstranten op de bres voor de Bataafse Republiek (1780-1800) (Amsterdam 1995), p. 50-57.

André Hanou