Hervormde Godsdienstvriend (1806-1807)

Titelbeschrijving
De Hervormde Godsdienstvriend.

Periodiciteit
Volgens een recensie in de Boekzaal der Geleerde Waerelt (augustus 1806, p. 20) verscheen de Hervormde Godsdienstvriend als weekblad op zaterdag. In 1807 werd het echter, blijkens een bericht in de Vaderlandsche Letteroefeningen (1808, p. 661), een maandblad:

De belasting, welke van Weekbladen aan den Lande betaald moet worden, heeft de Schrijvers, om den prijs niet te verhoogen, doen besluiten, om deze bladen nu niet meer wekelijks uit te geven, maar iedere maand een Stukje, ter grootte en tot de prijs van vier Nrs., te leveren, zoo als nu reeds met dit jaar is aangevangen.

Boekhistorische beschrijving
Volgens de Oprechte Haarlemse Courant van 24 april 1806 was de uitgever J. Tiel, te Amsterdam op de Zeedijk, die het blad voor 1½ stuiver te koop aanbood.
Saakes meldt in zijn Naamlijst van januari 1806 het verschijnen van de eerste aflevering à ƒ 0:1:8 (p. 194); in augustus 1806 het verschijnen van nrs. 1-26 à ƒ 1:19, met opgave van de inhoud (p. 249); in februari 1807 het verschijnen van de nrs. 27-52 à ƒ 1:19:0, met opgave van de inhoud en met de opmerking dat hierna het werk bij ‘Stukjes’ zal worden vervolgd, à 11 stuivers (p. 297); in december 1807 dat van het tweede deel met de nrs. 1-7 verschenen zijn à ƒ 2:2 (p. 378).

Inhoud
In een recensie in de Boekzaal der Geleerde Waerelt (aug. 1806, p. 20-21) van de nrs. 1-26 wordt als beginselverklaring van de schrijver van het blad gezegd dat de hervormde leer ‘niet slechts een ware, maar vooral ook […] eene voor de zeden heilzame en troostrijke leer’ is. De Boekzaal meent: ‘deze Vertogen zijn in eenen eenvoudigen, niet hoogvliegenden, maar duidelijke en gepasten volksstijl geschreven’.
Twee recensies zijn te vinden in de Vaderlandsche Letteroefeningen: in 1806 (p. 713-714) over de nrs. 1-26; en in 1808 (p. 661), over de nrs. 27-52. Men plaatst wat kritische opmerkingen bij de inhoud; en beschouwt het blad als een opvolger van de 1789-1797 verschenen Godsdienstvriend en Vrije Godsdienstvriend.
Een inhoudsopgave van (een deel) van de vertogen is zowel te vinden bij Saakes, als in de Letteroefeningen, als in de Boekzaal. Aangezien er geen exemplaar van het blad bekend is, volgt hierna een korte versie van die inhoudsopgave, wat betreft de afleveringen 1-26:

-1. Inleiding. 2. Bij het begin van het jaar. 3. Voortreffelijkheid van de hervormde godsdienst. 4. Jezus de beste trooster. 5. De ware christen roemt niet op zijn deugd. 6. De prediking der lijdensgeschiedenis. 7. De viering van het avondmaal. 8. Het ene nodige. 9. Voor ouders, bij het dopen. 10. Het voorbeeld van Johannes. 11. De geveinsde christen. 12. De weelde. 13. Het kruis van Christus. 14. Overdenkingen op het paasfeest. 15. De hoop op de opstanding. 16. Verplichting tot vergenoegdheid. 17. Hulpmiddelen om vergenoegd te worden. 18. Voor jonge lieden. 19. Voor bejaarde lieden. 20. Grootheid van Jezus. 21. Overdenkingen op het pinksterfeest. 22. Bij het vertrek van een leraar. 23. Christus niet zien en toch liefhebben. 24. Leven en sterven van een christen. 25. Kerkgang noodzakelijk. 26. Meer dan kerkgang noodzakelijk.

Exemplaren
Geen exemplaar bekend.

André Hanou