Hinkende Bode (1745)

Titelbeschrijving
De Hinkende Bode.

Periodiciteit
Donderdags weekblad, waarvan de geraadpleegde nrs. 2-4 verschenen in de periode 29 april t/m 13 mei 1745.

Bibliografische beschrijving
Elke aflevering telt 4 bladzijden in kwarto; paginering is afwezig. De tekst is in twee kolommen opgemaakt, gescheiden door een verticale streep. Het titelblok bestaat uit volgnummer, titel, datumaanduiding; daarna volgt de tekst, voorafgegaan door een vignetje met blazende Faam.

Boekhistorische gegevens
Colofon nr. 2: ‘In ’s Hage by P. Servaas, Boekdrukker in de St. Jacobstraat 1745’. In de nrs. 2-4 vindt men tevens langszij (verticaal) de tekst gedrukt:

Deeze HINKENDE-BODE zal alle Donderdagen regulier uitgegeven worden t’Amsterdam by Rykhof, Uitrecht Broedelet, Leyden Bonk, Rotterdam Obreen, Delft Graauwenhaan, en in ’s Hage by P. Servaas […].

Medewerkers
De auteur lijkt een nogal concrete kennis van zaken te hebben van het strijdtoneel in de Zuidelijke Nederlanden. Misschien was hij een daar gelegerd officier. Mogelijk is hij dezelfde als de schrijver van de Echte Brieven uit de Armée (1744).

Inhoud
Op een wat spottende toon brengt deze bode nieuws van de Europese oorlogstonelen tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog, vooral uit de Zuidelijke Nederlanden; zoals over de aanval op Doornik door de Fransen. Daarbij gebruikt hij steeds andere locaties waar hij dit nieuws zou gehoord hebben (soms betrekt hij die zelfs uit een droom).
Dat hangt vermoedelijk tot op zekere hoogte samen met het personage dat hij zich aangemeten heeft: de ‘hinkende bode’ was een figuur in almanakken, tevens titel van nieuwsbrengende tijdschriften in vooral het Duitse taalgebied, met als specialisme: het (te) laat aanleveren van nieuws – dat juist daarom meer waarheid bevatte dan het allereerste nieuws.

Exemplaren
STCN 303548797
¶ Assen, Drents archief: collectie Gratama (nr. 1; volgens Buning, p. 297).

Literatuur
¶ Lammert Buning, Het herenbolwerk. Politieke en sociale terreinverkenningen in Drenthe over de periode 1748-1888 (Assen 1966)

André Hanou