Koffy-Huis der Nieusgierigen (1744-1746)

Titelbeschrijving
Het Koffy-Huis der Nieusgierigen of de Klapbank der Nouvellisten. Waarin en op, verhandelt werden, allerlei divertisementen zo als de publyque byeenkomsten dezelve opgeven. Met ernstelyke en schertsende Aanmerkingen,

Periodiciteit
Nr. 1 van dit kwartaalblad verscheen op 1 april, meldt de Leydse Courant van 20 maart 1744. Er zijn vrijwel zeker, op basis van een latere opgave, niet meer dan 10 nrs. verschenen, zodat gezien het hierna volgende het blad tot medio 1746 moet hebben bestaan.
De titelpagina’s van de bewaard gebleven afleveringen vervolgen namelijk de bovengenoemde titel met ‘voor de Maanden January, February en Maart, 1744’, ‘April, May en Juny, 1744, Twede Stuk’, ‘July, Augustus, en September, 1744. Derde Stuk’, ‘October, November, en December, 1744, Vierde Stuk’, ‘October, November, en December. 1745. Agste Stuk’. De nrs. 9 en 10 moeten dan in 1746 zijn uitgebracht.
Overigens vindt men bevestiging van het aantal verschenen afleveringen in een fondslijst van de uitgever, opgenomen in diens Spaansche Robinson (1758). Van der Tol (1993) geeft nog andere bevestiging hiervan.

Bibliografische beschrijving
In octavo.
De bewaarde afleveringen hebben elk naast een voorwerk met titelpagina en voorbericht: 208 bladzijden (nrs. 1-4), 200 bladzijden (nr. 8). Op de titelplaat is het interieur van een koffiehuis te zien, met mannen die een pijpje roken en een vrouw in de bediening.

Boekhistorische gegevens
Impressum nrs. 1-4: ‘Te Amsteldam, By Steeve van Esveldt, en te Alkmaar, by Jacob Maagh, 1744’. Nr. 8 heeft hier dezelfde uitgevers met de toevoeging ‘En in de verdere Buitenstéden, 1745’.
In het fondslijstje van Van Esveldt, opgenomen in diens Spaansche Robinson (1758), wordt de prijs genoemd van het geheel: ƒ 4:0.

Medewerkers
De schrijver is Hermanus VAN DEN BURG (1682-1752), een broodschrijver die vooral te Muiden, Haarlem en Amsterdam werkte. Hij dreef een kroeg op de Overtoom.
Volgens De Blauw (1977) is Van den Burg de enige dichter die regelmatig met naam en bronnen wordt geciteerd. Anonieme gedichten in het Koffy-huis der Nieusgierigen zijn ook van hem, zo blijkt uit de publicatie in latere werken van zijn hand.

Inhoud
Satirisch tijdschrift, volgens De Blauw (1977) ‘geheel geschreven in de stijl van zijn vorige hekelblaadjes’, zoals de Amsterdamsche Argus (1718-1722) en de Bataafsche Proteus (1724-1726). Het voorbericht bij nr. 1 geeft als doel:

Ik zal u zo kort als mogelyk is, herhalen ’t gene in Europa omgaat; de grote Relazen, Memorien, Brieven en Extracten, passeren, om dat die elders drie dubbelt worden ontmoet, en uwliedens tragten te diverteren met allerlei soort van herhalingen wegens ’t alom gebeurde, zonder onderscheit, gelyk men in Koffyhuizen en op Klapbanken gewoon is te verhandelen.

Van der Tol (1993) geeft een nadere analyse van opbouw, themata en lezers.

Exemplaren
STCN 292572824
Full text

Literatuur
¶ M. van der Tol, ‘Wat ging er om in “Het Koffy-huis der Nieusgierigen”? Vergeten periodiek (1744-1746) werpt nieuw licht op het achttiende-eeuwse koffiehuis’, in: Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman 16 (1993), p. 85-96
¶ H.M. de Blauw, ‘Bibliografie van het werk van Hermanus van den Burg gepubliceerd tussen 1700 en 1800’, in: Documentatieblad Werkgroep 18e eeuw (1976-1977) 36 (juli 1977), p. 5-35 (nrs. 67-70, 73-77, 81-82).

André Hanou