Lektuur in Verloren Oogenblikken (1806-1811)

Titelbeschrijving
Lektuur in Verloren Oogenblikken.
Volgens een enkele opgave – zoals in Saakes’ Naamlijst van 1808 (p. 447), waar hij het derde stukje noemt – kunnen er exemplaren bestaan met de ondertitel: Of Verzameling van aardige Anecdoten, grappige invallen, snedige antwoorden, vernuftige zetten, enz.

Periodiciteit
Er zijn vier afleveringen (‘stukken’) bekend, blijkens opgave in Saakes in 1806 (p. 263 en 279), 1808 (p. 447) en 1811 (p. 222). In het als enige bewaard gebleven exemplaar bevinden zich slechts de eerste drie stukken.

Bibliografische beschrijving
Ieder stuk bevat 144 pagina’s, in duodecimo. De afleveringen worden voorafgegaan door een pagina met een lachende man (boer?) die uit zijn venster hangt (gegraveerd door D. Veelwaard) en door een titelpagina (met titel, motto uit Voltaire, en impressum). De titelpagina van wat achteraf nr. 1 blijkt te zijn, geeft geen aanduiding daarvan; slechts ‘1806’.
Het vervolg geeft ‘Tweede stuk’, en eveneens 1806. Het ‘Derde stuk’, van 1808, heeft een ‘Voorberigt’ waarin de goede recensies en verkoop van de eerste twee stukken vermeld worden. Dat was reden genoeg om de ‘verzameling’ te vervolgen.

Boekhistorische gegevens
De titelpagina geeft aan: ‘Amsterdam, by L.A.C. Hesse. Boekverkoper op het Rokin No. 45’. De prijs van de eerste twee stukken was volgens opgave bij Saakes ƒ 1:2:0; van het derde stuk ƒ 1:12:0.

Inhoud
De stukjes bevatten uitsluitend anekdotes en grappige voorvallen die soms wel, soms niet met beroemde personen van doen hebben. ‘Veel is uit des Verzamelaars eigene ervaring of uit mondelinge verhalen van goede vrienden opgetekend’; maar veel is ook afkomstig uit buitenlandse schriften, reisbeschrijvingen, romans, en periodieke werken. Aldus het Voorberigt van het derde stukje.
Vergeleken met vele andere tijdkorters en grappenverzamelingen hebben deze anekdotes een vrij hoog niveau wat betreft coherentie, verhaallijn en komische kracht.

Relatie tot andere periodieken
In de jaren twintig van de negentiende eeuw heeft een andere uitgever, Hendrik Moolenijzer te Amsterdam, werken met eenzelfde titel uitgegeven. Er is niet nagegaan of het hier gaat om herdrukken of om iets anders.

Exemplaren
¶ Leiden, Universiteitsbibliotheek: 2437 G 48
Full text

André Hanou