Magazyn der jonge Juffrouwen (1760)

Titelbeschrijving
Magazyn der jonge Juffrouwen, of Zamenspraaken tusschen eene wyze Gouvernante en verscheide van haare Leerlingen van het eerste fatsoen.

Periodiciteit
Hoewel dit werk in de secundaire literatuur dikwijls als tijdschrift wordt aangemerkt, is het niet als periodiek verschenen. Deze verwarring rechtvaardigt de opname van het Magazyn der jonge Juffrouwen in de ENT.
Er zijn 2 delen, beide in 1760 verschenen. Er is voor het eerst voor geadverteerd in de Oprechte Haerlemsche Courant van 20 november 1760.

Bibliografische beschrijving
In octavo.

Boekhistorische gegevens
Impressum: ‘In ‘sGravenhage By Otto van Thol, Boekverkoper in het Agterom’.
Blijkens genoemde advertentie kostten beide delen samen: ƒ 2:10.
In 1778 verscheen bij Jan Abraham Bouvink te Den Haag een verbeterde druk van het Magazyn der jonge Juffrouwen, alsmede een vierdelig Aanhangzel op het Magazyn der Jonge Juffrouwen.

Medewerkers
Jeanne Marie LEPRINCE DE BEAUMONT (1711-1780) werkte als Franse gouvernante in Londen en vertelde haar aristocratische pupillen educatieve en moraliserende verhalen. Die werden onder andere uitgegeven als Magasin des Adolescentes (1760) en Magasin des Jeunes Dames (1764). Ook deze titels zijn niet als tijdschrift op de markt gebracht.

Inhoud
Dialogen tussen Mademoiselle Bonne en haar Engelse pupillen, in het kader van hun opvoeding, over allerlei zaken des levens. De pupillen zijn sinds het Magazyn der Kinderen (1757-1758) uitgegroeid tot tieners. Bijbelverhalen, historische anekdotes worden met elkaar besproken en voorzien van wijze raadgevingen van de gouvernante.
De recensent van de Vaderlandsche Letter-Oefeningen (1761) was er niet onverdeeld enthousiast over. De Franse levendigheid, aldus de kritiek, leidt ertoe dat de thema’s slechts even worden aangestipt, ‘zo dat geen jonge Juffrouw langs dien weg tot ene regelmatige manier van denken, of zelfs ene genoegzame wetenschap gebragt konne worden’. Daar tegenover staat dat het werk geschikt is voor meisjes én jongens, die lang niet allemaal zin hebben in diepgaande besprekingen. Ze worden in het Magazyn der jonge Juffrouwen aangesproken op hun eigen niveau en passend bij hun eigen interesses. ‘Schriften van dien aert wekken zomtyds de leeslust van de zodanigen op, geven hun daer door aenleiding om verder te denken’ (p. 458-459).

Relatie tot andere periodieken
Getuige het verschijningsjaar en de ondertitel van Magazyn der jonge Juffrouwen, gaat het hier vermoedelijk om een vertaling van Magasin des Adolescentes, ou, Dialogues entre une Sage Gouvernante Et plusieurs de ses Éleves de la premiere Distinction (1760).
In 1792 verscheen in Dordrecht bij De Leeuw en Krap het tweedelige Nieuw Magazijn voor Jonge Juffrouwen, in hondert eenvoudige brieven, gewisseld tusschen Emilia, Carolina en Lisette. De schrijver/samensteller had zich duidelijk laten inspireren door, getuige het vermelde auteurschap, ‘Eene gouvernante, aan welke een reeks van jaaren de opvoeding van jonge dames was toevertrouwd’.
Hoe de drie hier genoemde werken zich tot elkaar verhouden, is in het kader van de ENT niet uitgezocht.

Exemplaren
STCN 24265536X
¶ Full text deel 1 en deel 2

Literatuur
¶ Nadine Bérenguier, Conduct Books for Girls in Enlightenment France (Londen/New York 2016)
¶ Suzan van Dijk en Alicia C. Montoya, ‘Madame Leprince de Beaumont (1711-1780), Mademoiselle Bonne en hun Nederlandse lezers’, in De Achttiende Eeuw 34 (2002), nr. 1, p. 3-32
¶ Suzan van Dijk, ‘Vrouwen en hun Republiek der Letteren. Internationale contacten tussen schrijfsters vóór de feministische golven’, in: Tijdschrift voor Vrouwenstudies 17 (1996), nr. 3, p. 235-253
¶ Marjoke Rietveld-van Wingerden, ‘Het jeugdtijdschrift. Twee eeuwen jeugdcultuur en opvoeding’, in: Documentatieblad Kkinder- en Jeugdliteratuur 6 (1992), nr. 21, p. 48-55, aldaar p. 49
¶ Uta Janssens-Knorsch, ‘Virtuous hearts and critical minds’. The progressive ideals of an eighteenth-century governess, Marie le Prince de Beaumont (1711-1780)’, in: De Achttiende Eeuw nrs. 73/74 (1987), p. 1-14.

Rietje van Vliet