Matrooze Liedjes (1781)

Titelbeschrijving
Matrooze Liedjes, uitgegeven door E: W: G: B:.

Periodiciteit
Van deze liedjes zijn een ‘No. 1’ en ‘No. 2’ (als zodanig aangegeven op de titelpagina’s) geraadpleegd; er zijn edities met zes afleveringen bekend.

Bibliografische beschrijving
De twee afleveringen (in octavo) zijn doorgepagineerd (p. 1-34). Nr. 1 bestaat echter uit p. 1-18, terwijl nr. 2 begint met p. 16. De completere exemplaren, met zes afleveringen, tellen 96 pagina’s.
De afleveringen hebben eigen titelpagina’s.

Boekhistorische gegevens
De colofons van de eerste twee afleveringen melden:

Deze matroozeliedjes worden uitgegeven: In ’s Hage by Van Cleef, Wynants, van Drecht &c. Te Amsterdam by Conradi, de Jongh, Wynands &c. Te Rotterdam by D. Vis, Burgvliet, van den Dries &c. Te Leyden by F. en A. de Does Hoogeveen &c. Te Utrecht by van Paddenburg, de Waal, Stubbe &c. Te Delft by de Groot &c. Te Haarlem by van Walré, van der Aa &c. En alömme in de Nederlandsche Steden.

In ten minste één geval is een titelpagina aangetroffen met daarop Isaac de Jongh in het impressum. De titel luidt hier: Matrooze Liedjes, of Vervolg op de Economische Liedjes: uitgegeven door E. Bekker, weduwe A. Wolf, en A. Deken.

Medewerkers
De schrijfster, zo heeft men het willen doen voorkomen, is de zeer patriots gezinde Elisabeth WOLFF, GEBOREN BEKKER (1738-1804). Er is hier echter geen enkel bewijs voor. De toeschrijving is fictie, volgens haar bibliograaf.

Inhoud
Het periodiek is een reactie op de Engelse oorlog (1780-1784). Nr. 1 begint met een ‘Waarde lezer!’ waarin de ‘schrijfster’ opmerkingen maakt over de drift die haar bevangen heeft over de oorlog tegen de Engelsen. Ten gevolge daarvan zij heeft al haar Engels aardewerk achter slot en grendel heeft wegens het gevaar dat zij dit alles aan gruzels zou slaan. Ter compensatie heeft zij deze liedjes geschreven; zij wil gezongen worden!
De bijdragen/liedjes bedoelen het patriottisme te bevorderen. De teksten kunnen Nederlandse helden bezingen (kapitein Volbergen) en ware vaderlanders (Scheveninger schippers die Engeland ontvlucht zijn), maar ook de politiek (het verbond tussen de Republiek, Rusland, Zweden en Denemarken).

Exemplaren
¶ Leiden, Universiteitsbibliotheek: PFL. 1781:33 (nrs. 1, 2).
Full text

Literatuur
¶ P.J. Buijnsters, Biobiografie der geschriften van en over Betje Wolff en Aagje Deken (Utrecht 1979), p. 106-107 (nrs. 218-220).

André Hanou