Mercurius Anglo-Britannus (1648)

Titelbeschrijving
Mercurius Anglo-­Britannus. Mededeylende Tydinghe van verscheyde Ghedeelten uyt Engelandt, Schotlandt, ende Irlandt. Aengaende den Coninck, het Parlament ende de drie Coninckrijcken.
Bij nr. 10 wordt hieraan toegevoegd: Van den 3. april tot den 10. april. 1648.

Periodiciteit
Van dit weekblad, dat op maandag van de pers kwam, zijn slechts twee afleveringen bekend: nr. 4 (2 maart 1648), nr. 10 (20 april 1648). Der Weduwen (2017) leidt hiervan af dat nr. 1 op maandag 10 februari 1648 verscheen.

Bibliografische beschrijving
Het nieuwsblad was ter grootte van een half vel folioformaat, in twee kolommen gedrukt (lettertype: gotisch). Elk bericht begint met vermelding van dag en datum, bijvoorbeeld ‘Vrydagh den 3. April’; de plaats der gebeurtenissen wordt pas in de tekst zelf bekend gemaakt.

Boekhistorische gegevens
Het impressum luidt: ‘In ’s Graven­Hage, Ghedruckt by Samuel Broun, Engels Boeck­drucker ende Boeck­verkooper. Woonende by de Engelsche Kerck in ’t Moriaens Hooft’. Browne was uit Engeland gevlucht wegens zijn royalistische sympathieën.

Inhoud
De mercuur bevat alleen berichten uit de koninkrijken Engeland, Schotland en Ierland. Centraal in de belangstelling staat het (positieve) nieuws over Karel Ivan Engeland, die in 1648 was uitgeweken naar kasteel Carisbrooke op Wight omdat zijn relatie tot het parlement dermate was verslechterd dat een burgeroorlog dreigde.
Verder staan er berichten in over parlementaire besprekingen: van belang voor de groeiende Engelse en Schotse gemeenschap in Holland en voor Nederlandse kooplieden met Britse handelscontacten.

Relatie tot andere periodieken
Het is niet geheel duidelijk in hoeverre Brownes Le Mercure Anglois een vertaling dan wel een bewerking is van de Mercurius Anglo-Britannus.

Exemplaren
¶ Oldenburg, Niedersächsisches Landesarchiv-Staatsarchiv: Best. 20-3 nr. 1257a, fol. 216–217;
¶ Den Haag, Koninklijke Bibliotheek: C 1112 [: 11] (microfilm).

Literatuur
¶ A. der Weduwen, Dutch and Flemish Newspapers of the Seventeenth Century (Leiden, Brill 2017), p. 21-22.
¶ I. Maier, ‘Zur Frühgeschichte der Haager Zeitungen’, in: Quaerendo 34 (2004) 1-2, p. 87-133.

Rietje van Vliet