Nieuwe Weekelyksche Nieuws Schryver (1787)

Titelbeschrijving
De Nieuwe Weekelyksche Nieuws Schryver.

Periodiciteit
Datering gebaseerd op de vermelding van het jaartal in het titelblok. De frequentie is wekelijks. Het bestaan van 34 nrs. is bekend. Als nr. 22 gedateerd is 29 mei 1787, moet nr. 1 op dinsdag 2 januari 1787 zijn verschenen.
De uitgever-drukker kwam vermoedelijk door nr. 37 (10 september 1787) in het nauw. Dit blijkt uit een advertentie die hij mogelijk onder dwang liet plaatsen in de Amsterdamse Courant van 18 december 1787. Weliswaar noemt hij zich hierin de uitgever van de Weekelykse Nieuwsschryver – spelling varieert dus en het ‘Nieuwe’ ontbreekt – toch zal hier de Nieuwe Weekelyksche Nieuws Schryver zijn bedoeld. De schrijver van de bewuste aflevering had volgens hem

de verbeeterde Lyst van de als toen gevlugte Persoonen van Kattenburg, Wittenburg, Oostenburg en de Kadyk, uit de Courant die by J. Verlem, te dier tyd wierd uitgegeeven, en die Persoonen als toen daarin vermeld, voor Oproermaakers […] voorgesteld.

De uitgever verklaart hen ’te ontheffen van dien Blaam, maar [hij] erken[t] Haar te zyn Voorstanders van ’s Lands welgevestigde Constitutie’.

Bibliografische beschrijving
Iedere aflevering telt 4 bladzijden in kwarto. In het titelblok staan titel, volgnummer en jaartal. Het titelvignet is een wijze man, schrijvend aan zijn bureau in een studeerkamer.

Boekhistorische gegevens
Amsterdam, M. van Kolm (bron: Sautijn Kluit 1877, p. 4).

Inhoud
Uitgever Martinus van Kolm staat bekend om zijn patriotse volksblaadjes. In dit geval bevat het blaadje korte nieuwsberichten uit binnen- en buitenland, dikwijls in de categorie sterke verhalen.

Relatie tot andere periodieken
Het begrip ‘Nieuwe’ uit de titel suggereert dat er ook een Weekelyksche Nieuws Schryver is verschenen (vgl. genoemde advertentie in de Amsterdamse Courant van 18 december 1787).
Het blad behoort tot de groep volkse nieuwsblaadjes, met titels als de Weekelyksche Nieuws-Post (1795-e.v.), de Weekelijksche Bode voor Nieuwsgierigen (1811), de Wekelyksche Nieuws-Bode (1825-1831), de Reisende [Rysende/Ryzende] Nieuwsbode (1832 e.v.).

Exemplaren
STCN 30431787X (nr. 5)
¶ Amsterdam, Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis: PM 1326 – nr. 22 (29 mei 1787) en nr. 34 (20 augustus 1787)

Literatuur
¶ Pieter van Wissing, Stokebrand Janus 1787. Opkomst en ondergang van een achttiende-eeuws satirisch politiek-literair weekblad (Nijmegen 2003), p. 349-350
¶ W.P. Sautijn Kluit, ‘De reizende Nieuwsbode’, in De Nederlandsche Spectator (1877), p. 4-5 (overdruk).

Rietje van Vliet