Onpartydige en Regte Patriotsche Gedagten (1756)

Titelbeschrijving
Onpartydige en Regte Patriotsche Gedagten, over den Tegenwoordigen Staat van Europa. 1. Behelzende hoedanig ’t uitzigt behoort te zyn van eenen regten Hollandschen Patriot, ontrent den Oorlog tusschen de Engelschen en Franschen, betrekkelyk tot zyn’ oorsprong, tegenwoordigen staat en gevolgen. 2. Het Belang dat onze Republyk voor het tegenwoordige verpligt is daarin te neemen. 3. Het gedrag dat de Natuur der toekomende Omstandigheden ons noodzaken zal te houden.

Periodiciteit
Dit vertoog krijgt vervolgen, zo wordt zeer expliciet betoogd (p. 37-38). Het is namelijk de bedoeling van de auteur, bij instemming, te continueren met een tweede ‘stukje’ over de alliantie Frankrijk-Oostenrijk en in hoeverre die strookt met de belangen van de Republiek.
Ook een nr. 3 moest volgen, over de oorlog van Oostenrijk tegen Pruisen. Daarna ‘zullen wy naderhand van tyd tot tyd over andere Politique of Staats stoffen handelen; moetende deze drie Stukjes maar aangemerkt worden, als de Voorloopers van een grooter Werk’ (p. 37). Alle afleveringen zullen niet kort op elkaar volgen. Zij zullen alle een bijzonder onderwerp hebben, zodat de lezers zich niet gedwongen zullen voelen alles te moeten kopen. Er zullen ook anderen meewerken.

Bibliografische beschrijving
Het werk, in octavo, bevat 38 pagina’s. Op p. 3 wordt de titel herhaald. Daarna begint het vertoog, met de aanhef ‘Inwooners van Nederland, Waerde Landsgenooten’.

Boekhistorische gegevens
Colofon:

Te bekomen te Leeuwaarden, by Noordbeek t’Amst. Houttuyn, Tongerloo, G. de Groot, D. onder den Linden, &c. Rotterd. Beman, Lozel, Maronier, de Vuyk, &c. Middelburg Gillissen, Mandelgreen, Callenfels, &c. Vlissingen, Payenaar, Utrecht, Paddenburg, Visch, de Meyere en Spruyt. ’s Hage, P. van Cleef, Leiden, Luchtmans, Honkoop, Kal[l]ewier, Delft, Grauwenhaan, Harlem, van Lee en Bosch, Briele, Verhel, Maassluis, vander Burg, Groningen, H. Spandauw, Nymegen, Heymans en Van Kampen, Dordrecht, Van Braam, en in de verdere Steden, by de voornaamste Boekverkopers.

Medewerkers
De titelpagina maakt melding van ‘S.E. F.J.T. C. G.H.B.’ als auteur(s). Dat hiermee wellicht meerdere personen werden bedoeld, blijkt uit p. 38. Daar luidt het: ‘Eenige persoonen van aanzien, die dit eerste Stukje met hunne goedkeuring vereeren, hebben zig aangeboden, met en nevens my de Pen te voeren, en in deezen my behulpzaam te zyn’.

Inhoud
De inhoud van deze eerste aflevering blijkt duidelijk uit de ondertitel.
De auteur, die veel heeft van een regent-politicus, toont zich een waar bestuurder. Hij is, bij het begin van de Zevenjarige Oorlog (1756-1763), bezorgd over de onenigheden in het vaderland, in het verleden en heden, die leiden tot verschillende keuzen (voor Frankrijk-Oostenrijk, of voor Engeland-Pruisen). Waar ligt het werkelijke belang van onze Republiek?

Exemplaren
STCN 162425473
Full text

André Hanou