Samenspraak tusschen Claas Buur met zyn Vrouw Pieternel (1793)

Titelbeschrijving
Samenspraak tusschen Claas Buur met zyn Vrouw Pieternel.
Titelvarianten zoals in advertenties vermeld:
Claas Buur met zyn Vrouw Pieternel, over Breda (nr. 1)
Samenspraak tusschen Claas Buur, over de Willemstad (nr 5)

Periodiciteit
Het ‘Dagblad’, zoals de uitgever de Samenspraak noemt, verscheen om de twee dagen van februari 1793 t/m maart 1793. Dit blijkt uit de advertenties in de Rotterdamse Courant van 26 februari en 9 maart 1793 voor respectievelijk nr. 1 en nr. 5. Aangezien de Franse troepen op 15 maart 1793 zich ijlings begonnen terug te trekken, zal het blad niet langer zijn verschenen.

Boekhistorische gegevens
Wie het blad heeft uitgegeven, is niet bekend. In de eerstgenoemde advertentie worden als verkoopadressen genoemd:

in ’s Hage by J.F. Jacobs d’Agé, te Amsterdam by Arends, G. Bom en Peppelenbos; Rotterdam Hofhout en J. Bal; Breda W. van Bergen; Dordrecht P. van Braam; Utrecht van Rossum; Leiden J. Perk; Haarlem vander Aa, en verder alom in Nederland.

Inhoud
De uitgever meldt in de eerste advertentie dat de Samenspraak ‘is ingerigt, tegen de valsche Gerugtverspreiders’. Het blad speelt in op de kritische situatie in februari-maart 1793 toen de Franse troepen in hoog tempo oprukten naar Staats-Brabant, onder aanvoering van generaal Dumouriez. Het Bataafse Legioen van de patriot Daendels maakte deel uit van die troepen en had als opdracht om snel via de Biesbosch over te steken naar het Eiland van Dordrecht. Generaal Berneron werd belast met de inname van de vestingen Klundert en Willemstad. Vooral die laatste vesting was van groot belang voor de verdediging van zuidelijk Holland.
De vestingen Breda, Geertruidenberg werden bijna zonder verzet ingenomen, maar de opmars van Daendels werd gestuit bij de Moerdijk. Ook de vesting Klundert viel in handen van de Fransen. Kapitein Von Kropff, die het bevel had gevoerd over de verdediging, vluchtte nog in de richting van Willemstad, maar werd in het zicht van de stad door de Fransen gemolesteerd en ondersteboven opgehangen aan een boom. Hoewel Willemstad er strategisch slecht voorstond, wilde de stad zich niet overgeven. Op 1 maart begon de Franse artilleriebeschieting die 14 dagen zou duren. Op 15 maart bliezen de Franse troepen de aftocht.

Exemplaren
Geen exemplaar bekend.

Literatuur
¶ C. van Mastrigt, Willemstad, prinsheerlijk. Een vestingstad in roerige en minder roerige tijden (Willemstad 2009).

Rietje van Vliet