Samenspraak tussen Drie Groninger burgers (1786)

Titelbeschrijving
Samenspraak [Tweede, Derde -] tussen Drie Groninger Burgers, over de noodzakelykheid, dat onse regeringsvorm, niet aristocratis, nog democratis, maar democratis by representatie moet zyn. Gehouden den 6 april [26 juny, 2 november] 1786.

Periodiciteit
Er zijn slechts 3 afleveringen bekend. Er is geen reden aan te nemen dat er nog vervolgen zijn verschenen.

Bibliografische beschrijving
De afleveringen bestaan telkens uit voorwerk (titelpagina, motto, en in de eerste twee afleveringen een Voorbericht) en apart genummerde tekstpagina’s (1-32, 1-48, 1-44).
De motto’s op de versozijden van de titelpagina’s zijn uit Salomo (nr. 1: wijze raad is nooit weg), Galba aan Pyso (nr. 2: verhouding regering/volk in Rome); nr. 3 geeft slechts: ‘Het Heil des Volks is de hoogste Wet’.

Boekhistorische gegevens
Titelpagina’s: ‘Te bekoomen By de meeste Boekverkopers in Groningen, Friesland, Holland en andere Steden’. Als prijs wordt aldaar voor de eerste samenspraak opgegeven: één zesthalf; bij de twee andere is het zes stuivers. In de Leeuwarder Courant van 16 december 1786 vindt men een advertentie waaruit blijkt dat de derde samenspraak in ieder geval verkrijgbaar was bij G. Tresling in Leeuwarden.

Medewerkers
In de voorberichten doen de schrijvers (‘de uitgevers’) zich voor als moedwillig anonieme, ambteloze gewone burgers die het beste voor hebben met hun stadgenoten, vooral de ‘minkundigen’ daaronder.

Inhoud
Tamelijk stijlvolle en weloverwogen discussies over het onderwerp dat in de titel wordt genoemd, naar aanleiding van de emoties in de stad Groningen over bestuurlijke veranderingen ter plaatse. De gesprekken vinden plaats tussen drie personen: Abelius, Bernardus en Cornelius. De laatste is de leider bij de gedachtevorming. Hij weet zijn republikeins-patriotse denkbeelden ingang te doen vinden bij zijn gespreksgenoten.

Exemplaren
¶ Groningen, Universiteitsbibliotheek: PBG 5096-5097-1508
¶ Full text nr. 1, nr. 2 en nr. 3

André Hanou