Samenspraak tussen Krelis en Wullem (1744)

Titelbeschrijving
Samenspraak tussen Krelis en Wullem, Twee Boeren, Over de jegenwoordige Omstandigheden van Tyd.

Periodiciteit
Het weekblad verscheen vanaf zondag 4 maart 1744 (nr. 1) t/m tenminste maandag 4 juni (nr. 14).

Bibliografische beschrijving
Elke aflevering bevat 8 pagina’s in kwarto. Het geheel wordt doorgenummerd vanaf nr. 1. De afleveringen beginnen met nummeraanduiding, een afbeelding van twee boeren, titel, datum; en soms een toegevoegde onderwerpsregel.

Boekhistorische gegevens
Colofon nr. 1: ‘Deze zyn gedrukt en te bekomen in ’s Haage by Cornelis van Zanten, en voorts te vinden by de naaste Boekverkopers in de voornaamste Steden van Nederland’.
Op p. 88 is het colofon uitgebreid met de namen van R. Boitet (Delft), Beman (Rotterdam), J. Rykhoff jr, Nic. Wilkens, G. en J. Broes (allen te Amsterdam), Deyster (Leiden), M. Visch (Utrecht) en M.H. Callenfels (Middelburg).

Inhoud
Nr. 1 begint met een ‘Voorrede’ in intellectuele stijl met uitleg waarom de navolgende boeren allesbehalve beschaafd zullen spreken. Bevalt dit alles, dan zullen zij ‘Wekelyks een Verhandeling van dit Boerepraatje uitgeven’.
Hierna nemen de boeren het nieuws en de gebeurtenissen in Europa door. Dit gebeurt op een voor de buitenstaander attractieve manier, door het gebruik van allerlei boers-burleske elementen. Zo vindt men een door de Franse koning (‘Lodewijk Onrust’) geschreven platte brief aan de Pretender (‘Kobus’, oftwel Jacobus/James). Bij de twee boeren voegen zich gaandeweg andere gespreksgenoten: huisman Louwtje, Lyntie (de vrouw van Wullem), barbier Meester Jan, een pastoor en nog anderen.
Een opvallend iets: dit boerengezelschap is rooms-katholiek. Het neemt desondanks stelling tegen de (katholieke) vijanden van de Republiek. Mogelijk is het blad dus bedoeld als propaganda-instrument.
Het geheel is niet onaardig.

Exemplaren
¶ STCN 304050911

André Hanou