Spectator of Verrezene Socrates (1720-1727)

Titelbeschrijving
De Spectator of Verrezene Socrates.

Periodiciteit
De titel wordt in de ENT opgenomen wegens het periodieke karakter van het origineel: The Spectator (1711-1712, 1714) verscheen dagelijks en is gebundeld in 8 delen. In 1715 werd onder dezelfde titel The Spectator nog eens enkele tientallen Engelstalige afleveringen uitgebracht, geschreven door een andere auteur.
De Nederlandse uitgave is niet als periodiek op de markt gebracht. Ze verscheen van 1720 tot 1727 in 6 delen, waarbij ieder deel een eigen drukgeschiedenis heeft. Latere edities bevatten meer delen. De vertaling van de Engelse afleveringen uit 1715 worden in sommige vertalingen – in zekere zin ten onrechte – beschouwd als deel 9.

Bibliografische beschrijving
In octavo. Titelpagina in zwart en rood. Het titelvignet wijzigt zich een aantal malen.

Boekhistorische gegevens
De Amsterdammers Josua Steenhouwer en Hermanus Uytwerf drukten deel 1 en 2, Uytwerf drukte de overige delen. In 1725-1731 zorgde Uytwerf voor een tweede druk van de zes delen (nadat deel 1 al eerder was herdrukt in 1725). In 1743 verscheen een ‘derde’ druk bij Dirk Sligtenhorst, eveneens in Amsterdam.
De delen 7 t/m 9 verschenen bij andere Amsterdamse uitgevers, acht jaar na de voltooiing van de herdruk van vorige delen. Voor deel 7 tekende een collectief van uitgevers: Jan Roman, Arnold Lobedanius, Jan Kouwe, Jan Roman de Jonge en Steeve van Esveldt (1735). Deel 8 verscheen bij Arnold Lobedanius, overigens samen met de titeluitgave van deel 7 (1738). Deel 9 verscheen eveneens bij Lobedanius, die nu in Utrecht gevestigd was (1744).
Deel 8 werd in 1752 herdrukt door Jan Roman en Gerrit de Groot uit Amsterdam. Deel 7-9 werd door de laatste in 1759 zogenaamd opnieuw uitgegeven; feitelijk blijken het titeluitgaven te zijn.

Medewerkers
The Spectator werd geschreven door Richard STEELE en voortgezet door Joseph ADDISON. Het toegevoegde deel 9 is van William BOND.
De vertaler van de eerste drie delen was A.G.L.R.G., achter wie de Leidse rechtsgeleerde Abraham George LUISCIUS schuilgaat. De vertaler van de laatste drie delen was Pieter LE CLERCQ.

Inhoud
Dit is een niet-integrale vertaling van The Spectator (1711-1712, 1714 en 1715).

Exemplaren
STCN 20437216X (deel 1) en andere records
¶ Full text deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8 en deel 9 (3e druk, 1743-1759).

Literatuur
¶ C.W. Schoneveld, ‘De Spectator, of Verrezene Socrates (1720-1744): bespreking van en concordantie op de Nederlandse vertaling van The Spectator’, in: Documentatieblad Werkgroep Achttiende Eeuw 1984, p. 147-169.

Rietje van Vliet