Tydkortende Berispers (1737)

Titelbeschrijving
De Tydkortende Berispers in Rym en Onrym.
¶ De titel is op een gegeven moment gewijzigd in De Ontmaskerde Waereld, blijkens de Voorrede van deel 2 van dat blad. Daar luidt een passage:

Wy zouden hier mede kunnen afscheiden, zoo wy ons niet verplicht vonden iets te zeggen waarom wy onzen Tytel van Tydverkortende Berispers in Rym en Onrym, veranderd hebben. Eenigen hebben dien niet voldoende geacht voor den Aart van het Werk; anderen hadden een’ schrik om zich met Tydkortende Berispers op te houden, daar hun den Tyd nooit te lang viel om hunne vermaken den ruimen teugel te vieren; een derde hadt weer wat anders. Ook bevonden wy dat den titel wel wat algemeener mogt zyn, het welk, ons bedunkens, nu getroffen is. Wy denken niet dat door dit veranderen d’een of d’ander het eerste deel dubbelt zal koopen, vermits wy onze Zinspreuk behouden hebben; ook zyn ’er eenige tweede deelen met denzelfden Tytel van de reets uitgegeve eerste deelen te bekoomen, op dat de Koopers van het zelve, hun werk ook compleet kunnen krygen zonder genootzaakt te zyn iets dubbelt te hebben.

Periodiciteit
De datering is op grond van advertenties in de Leydse Courant van onder andere 8 april 1737. Wanneer de titel is gewijzigd in De Ontmaskerde Waereld, is niet geheel duidelijkOp 22 oktober 1738 is er in de Leydse Courant een advertentie van Loveringh voor deze laatste titel, waaraan hij toevoegt: ‘zyn ’er al eenige tweede Deelen onder den Tytel van Tydkortende Berispers apart te bekomen’.

Boekhistorische gegevens
In de Leydse Courant van 8 april 1737 vindt men een advertentie van J. Loveringh in de Kalverstraat te Amsterdam, waarin hij meedeelt dat hij heden heeft uitgegeven

De Tydkortende Berispers, onder de Zinspreuk Virtutis Ergo Limaeque [vert. Omwille van deugd en volmaaktheid], 1ste Deel 1ste Stuk, in 8vo, verçiert met een konstige nieuw geïnventeerde Tytelplaat. NB. Voor de Konstminnaaren zyn ’er eenige Proefdrukken van gemelde Tytelplaat en deszelfs uytleg apart gedrukt: En zoo ’er Liefhebbers zyn, die aandeel aan ’t vervolg van dit Werkje gelieven te neemen, kunnen dit volgens de Conditien, en de daar toe gestelde belooning in de Voorreede, bekomen.

De Berispers waren volgens deze advertentie ook te krijgen

te Nimweegen by de Roever, Utrecht Besselingh en Visch, Deventer van Wyk, Zwol Venstraten, Leeuwaarden van Dessel, Harlingen vander Plaats, Middelburg van Hoeken en Meerkamp, Vlissingen Payenaar, Ter Goes Visser, Groningen B[r]andsma, Gorcum Goetzee, Breda Kieboom, Enkhuyzen Kuyper en Callensvelt, Hoorn Beukelman, Zaandam Keetel en Brand, Dord van Braam, Gouda Staal, Rotterdam Beman, Lozel en Smithoff; Delft F. vander Kloot, ’s Hage de Bouquets en de van Tol’s, Leyden Deyster, Kallewier en Abkoude; Haarlem van Lee en Bos, en verder by de meeste Boekverkopers.

Inhoud
Voor de inhoudsbeschrijving, zie het lemma De Ontmaskerde Waereld (1738).

Exemplaren
¶ Geen exemplaar bekend met de titel Tydkortende Berispers.

André Hanou/Lotte Jensen