Vaderlandsche Dichter (1784)

Titelbeschrijving
De Vaderlandsche Dichter, of Verzameling van Gedenkstukken der Vrijheids Liefde. Met Vignetten.

Periodiciteit
Voor het prospectus van een ‘Nieuw Weekblad’, de Vaderlandsche Dichter, wordt geadverteerd in de Oprechte Haerlemsche Courant van 10 januari 1784. Nr. 1 zal maandag 19 januari 1784 verschijnen. Het is niet duidelijk hoeveel afleveringen het licht hebben gezien. De aflevering met het gedicht dat is opgedragen aan de leden van het vrijkorps in Leiden, is verschenen na het oproer aldaar op 10 juni 1784.

Bibliografische beschrijving
In octavo.
De afleveringen zijn als zodanig niet herkenbaar. Ze hebben geen titelblok, zijn niet gedateerd en hebben geen volgnummer. Omdat de advertentie spreekt over nr. 1 met ‘een fraaije Koper Vignet, de Vrye Dichtkunst verbeeldende’, kan worden geconcludeerd dat elke aflevering 8 pagina’s bevat. Sommige afleveringen hebben meerdere ‘stukken’ van elk 2 of 4 pagina’s.
Het voorwerk van de gebundelde afleveringen bevat de titelpagina en een ‘Inhoud der Stukken’. De pagina’s zijn niet genummerd. De laatste bijdrage, ‘De herlevende vrijheid van Nederland. Lierzang’, heeft een aparte titelpagina en is vermoedelijk ook als losse uitgave verschenen.

Boekhistorische gegevens
Het impressum van de gebundelde uitgave luidt: ‘Te Haerlem, Bij A. Loosjes Pz.’.
Het prospectus is gratis verkrijgbaar; voor nr. 1 moet 1½ stuiver worden neergeteld.

Medewerkers
Een aantal stukken is ondertekend. Zo komen we twee dichtwerken van Adriana VAN OVERSTRATEN (1756-1828) tegen, vriendin van Petronella Moens. De dichter S. van der Graaff, die driemaal een bijdrage leverde, moet Servaas VAN DER GRAAFF (1757-1809) zijn, geboren in Dordrecht maar later werkzaam als boekverkoper in Den Haag. Ook de Dordtse tekenaar en dichter Carel WEBBERS (1766-1837) leverde een drietal stukken, net als de uitgever Adriaan LOOSJES Pz. (1761-1818) zelf. Verder zijn er bijdragen opgenomen van dichters die volkomen vergeten en dus onbekend zijn: B. PEELEN, die ook al dichtstukjes leverde aan de Post van den Neder-Rhijn; A. DORLAND, die in biografische woordenboeken wordt weggezet als een ongetalenteerd dichter; ene H.D.M.; ene J.B. die mogelijk uit Dokkum kwam; ene J.v.W. uit Leiden; en ene D. GREEVE die vermoedelijk in Zwolle moet worden gezocht.

Inhoud
Politiek-poëtische periodiek. Op de titelpagina staat als motto

De Burger toont door ’t Staal den aart als Batavier,
De raadsheer door de Pen, de Dichter door de Lier.

Nr. 1 heeft als onderwerp ‘de Vrye Dichtkunst aan het Vaderland’. Adriana van Overstraten schreef ‘Op de uitgaaf van den Vaderlandsche Dichter’ en een lofdicht op generaal Washington. De onbekende dichter D. Greeve schreef ‘Op de Toelaating van den Capellen’. Ook de andere dichtwerken hebben een uitgesproken patriots karakter.

Relatie tot andere periodieken
Een vergelijkbaar blad is het periodiekje Vaderlandsche Gedichten (1783).

Exemplaren
STCN 303988150
Full text

Rietje van Vliet