Verdediger der Kerkelyken (ca. 1750-1752)

Titelbeschrijving
Verdediger der Kerkelyken.

Periodiciteit
Meer dan één aflevering met deze titel is niet bekend. Toch heeft deze Verdediger de bedoeling gehad na deze eerste verschijning vaker tevoorschijn te komen. Dat zou afhangen van de instemming van de ‘Raisonnabele Biblianen’, dat wil zeggen het gezelschap waaruit de Zeedemeester der Kerkelyken (1749-1752) verondersteld werd voort te komen, en op welk blad de Verdediger reageerde. In de verantwoording heet het namelijk:

Of er veel of weinig uit ons Gezelschap zal te voorschyn komen, hangt van den President Zeedemeester en den smaak der Raisonnable Bibliaanen af. Zo het te pas komt, hebben wy verscheidene vertoogen over de kennis der H. Schrift […]. Wy hebben Vertaalingen en eigen werk […]. Elk onder ons heeft van het een of ander zyn werk gemaakt […].

Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Zeedemeester gereageerd heeft en het is niet duidelijk of er ooit van de Verdeediger vervolgvertogen verschenen zijn.

Bibliografische beschrijving
De Verdediger telt 8 genummerde pagina’s, in octavo.

Boekhistorische gegevens
Opgave versozijde titelpagina:

Deeze Verdediger der Kerkelyken is te bekomen te Dord by van Braam en Blussé, Haerlem Bosch, Delft Grauwenhaan, Leiden Kallewier, vander Eyk, en Honkoop, ’s Haage van Thols en Scheers, Amsterdam Esveldt, Houttuyn, en Tongerlo, Gouda Staal, Rotterdam Beman, Smithof en Maronier, Alkmaar Koster, Hoorn Duin en Kloek, Enkhuisen Callenbach Klenk, Zaandam Ketel en Broekhuisen, Middelburg Meerkamp en Gillissen, Vlissingen Payenaar, Utrecht Besseling en de Veer, Leeuwaarden Ferwerda en Noordbeek, Harlingen vander Plaats, Groningen Bolt en Barlinkhof, en te ’s Bosch by Willemse.

Medewerkers
In de verantwoording doet men zich voor als een gezelschap van ‘Luiden van verscheiden begrip en uiterlyke Kerk’. Er wordt hier dus vastgehouden aan de idee dat een tijdschrift vaak voortvloeit uit een genootschap, een kring, een club.

Inhoud
De Verdediger bevat twee onderdelen: allereerst een soort verantwoording bij het verschijnen (p. 304), en vervolgens een ‘Onderzoek, of men de eerzucht in predikanten niet ontschuldigen moet’.
De redactie verontschuldigt zich in de verantwoording, wat lam, dat zij sympathie heeft voor de bestrijding door de Raisonnabele Biblianen van dogmatische predikanten, maar dat de gekozen titel daarom niet ‘in alle deelen aan dat Charakter [voldoet]’. Die titel wekt echter wel leeslust op!
Deze weinig inventieve houding is karakteristiek voor de rest van de tekst: er is geen spoor van talent in te vinden. Men wil blijkbaar gewoon delen in het succes van de Zeedemeester.

Relatie tot andere periodieken
Reactie op de Zeedemeester der Kerkelyken (1749-1752) van Satius Muller.

Exemplaren
STCN 301040346

André Hanou