Vriend der Jeugd (1800-1802)

Titelbeschrijving
De Vriend der Jeugd, Tot Nut van ’t Algemeen. Door Pieter Beets P.Z.

Periodiciteit
Het weekblad verscheen in tweemaal 26 afleveringen van mei 1800 tot medio 1801. De afleveringen zijn in twee delen gebundeld, gedateerd 1800 en 1802.

Bibliografische beschrijving
In octavo. Elke aflevering heeft 8 bladzijden.
Deel 1 bevat VIII (Franse titel, titelpagina, voorwoord door P. Beets d.d. 7 juli 1800, inhoudsopgave) + 208 doorgenummerde bladzijden. Deel 2 heeft VI (Franse titel, titelpagina, ‘Aan den Lezer, inhoudsopgave) + 208 doorgepagineerde bladzijden. Afhankelijk van de exemplaren is er een aantal illustraties te vinden; Saakes’ Naamlijst van december 1800 meldt dat er bij deel 1 vier plaatjes gekocht konden worden (p. 190).

Boekhistorische gegevens
Het blad werd uitgegeven te Westzaandam door Hendrik van Aken.
Saakes meldt steeds, vanaf nr. 1, dat het blad ook bij de Wed. H. Keijzer (Amsterdam) verkrijgbaar was (juni 1800, p. 140). Er bestaan verschillende herdrukken. Zo verscheen volgens Saakes in juni 1803 een herdruk in drie deeltjes bij Van Aken en J.F. Nieman te Amsterdam (p. 431).
De prijs van een aflevering was een stuiver. Ook de vier plaatjes bij deel 1 kostten een stuiver (december 1800, p. 190).

Medewerkers
De schrijver is Pieter BEETS (1763-1813), doopsgezind predikant en sinds 1801 schoolopziener. Beets ‘schreef tal van kinderboekjes; deze Vriend der Jeugd in eerste instantie als vader voor zijn eigen vier kinderen’.

Inhoud
Het blad handelt, aldus Buijnsters (1997), ‘over dagelijkse bezigheden en dingen uit de natuur; daarnaast ook verhaaltjes’.

Exemplaren
¶ Amsterdam, Universiteitsbibliotheek: 677 F 1-2.

Literatuur
¶ P.J. Buijnsters, Bibliografie van Nederlandse school- en kinderboeken 1700-1800 (Zwolle 1997), nr. 1670.

André Hanou