Walse Mercurius (1710-1712)

Titelbeschrijving
¶ Walse Mercurius voor ’t jaar 1710.
¶ Nr. 6 verscheen als Waalse en Westfaalse Mercurius voor ’t iaar 1710, nr. 1 van 1712 als Walse Mercurius voor ’t jaar 1712.
¶ De afleveringen hebben verschillende ondertitels, die de inhoud weergeven. Bijvoorbeeld de Walse Mercurius voor ’t Jaar 1710. Discours tusschen een Frans Protestant, Teemscher, Smith, en Slijpscheermes, over de handelingen der Franse Ministers te Geertruydenbergh, door ordre van hun Koning (nr. 4).

Periodiciteit
Bekend zijn slechts de ongedateerde nrs. 2, 3, 4 en 6 uit 1710, en nr. 1 uit 1712.

Bibliografische beschrijving
De afleveringen zijn genummerd en tellen elk 4 ongenummerde bladzijden in kwarto. Alle afleveringen hebben een vliegende Mercurius-figuur als vignet.
De nrs. 2 en 6 (1710) en 1 (1712) hebben een titelpagina, gevolgd door 3 pagina’s tekst, bij de andere afleveringen staat titel plus vignet bovenaan de eerste pagina en begint direct daaronder de tekst.

Boekhistorische gegevens
Impressum nrs. 2 en 4: ‘Gedrukt voor de Liefhebbers. In ’t jaar 1710’; nr. 3 (1710): geen impressum; nr. 6 (1710): ‘gedrukt na de copie van Haselunnen’; nr. 1 (1712): ‘Gedrukt voor de Liefhebbers, 1712’.

Inhoud
De inhoud bestaat uit dialogen, grotendeels gevoerd in koeterwaals of krukkig Nederlands, die berijmd zijn (nrs. 3 en 6) dan wel in proza (nrs. 2, 4 en 1712, nr. 1). Besproken worden actuele onderwerpen, ‘koddig […] verhandelt’.
De titel van nr. 6, de Waalse en Westfaalse Mercurius, is vermoedelijk een gelegenheidstitel. Gespreksdeelnemers daarin zijn een Westfaalse Hosenkauffer, wiens tekst in gotisch schrift is weergegeven, een Slypscheermes (scharensliep) en een Teemscher (zeefmaker), welke laatste twee ook optreden in alle andere nummers. De derde vaste gespreksdeelnemer is een Smith, behalve in nr. 6 (1710). Incidentele deelnemers zijn een Paruikmaker of Paruque, Mercuur en een ‘Frans protestant’.

Relatie tot andere periodieken
Dit blad lijkt een voortzetting te zijn van een reeks uitgaven zonder vaste titel, verschenen in 1709, waarin eveneens een Slypscheermes, Teemscher en Smith optreden (zie het lemma Slypscheermes).

Exemplaren
¶ Groningen, Universiteitsbibliotheek: ‘KS H ‘AL
¶ Early Dutch Pamphlets Online nrs. 2-4, 6 (1710), nr. 1 (1712)

Literatuur
¶ Gregorius van Alphen, Catalogus der pamfletten van de bibliotheek der Rijksuniversiteit Groningen, 1542-1853 (Groningen 1944), nrs. 655-658, 679.

Anna de Haas